Нахъисеб рагьараб

ИФА: Рагьарал

	Цебесел	БакьулӀел	Нахъисел
ТӀасиял	i y	ɨ ʉ	ɯ u
ГӀагар-тӀасиял	ɪ ʏ		ʊ
ТӀад-гьоркьохъел	e ø	ɘ ɵ	ɤ o
Гьоркьохъел	e̞ ø̞	ə	ɤ̞ o̞
Гъоркь-гьоркьохъел	ɛ œ	ɜ ɞ	ʌ ɔ
ГӀагар-гъоркьиял	æ	ɐ
Гъоркьиял	a ɶ	ä	ɑ ɒ

Легенда: гургинлъичӀел • гургинлъарал

Гьаб макъалаялда руго Интернационалаб фонетикияб алфабеталъул (ИФА) ругел фонетикиял транскрипцияби. ИФАлъул гӀужразул байбихьул нухмалъал рихьизе ралагье Квеки:ИФА. [ ], / / яги ⟨ ⟩ малъазда гьоркьоб батІалъи лъазе, ралагье ИФА § Малъал ва транскрипциялъул рикьел.

Нахъисел рагьарал — кІалъалел цо-цо мацІазда ругел рагьарал гьаракьазул класс. Гьеб баян гьабулеб хасият ккола мацІалзул бищун борхатаб бакІ, цогидалде данде ккун, кІалзул нахъисеб рахъалда букІин, рагьукъал лӀугьунаго гІадин кӀалъал нух чІедерлъизабичІого. Нахъисел рагьаразде гьединго цо-цо абула бецІал рагьарал-иланги, щай гурелъул цересел рагьаразде данде ккун, гьел дагьабги бецІго абулел рукІиналъ.^[1]

ГӀагар-нахъисел рагьарал, ялъул нахъисел хӀалуцинчӀел, унгоги, ккола нахъисел рагьаразул тайпалъун; цониги мацІалда, лъалеб жо, данде лъоларо нахъиселги гӀагар-нахъиселги рагьарал гІицІго кьерлъуде балагьун.

Артикулация[хисизабизе | код хисизабизе]

Нахъисел рагьаразул артикулациялъул цоккураб категория гьечІо, амма гьел рукІине бегьула рорхарал рагьараллъун, мисалалъе [u] гІадал, яги нахъе цІцІараллъун, мисалалъе, [ɑ] гІадал^[2].

БутӀаккун лист[хисизабизе | код хисизабизе]

Интернационалаб фонетикияб алфабеталда жидее хасал ишараби ругел цебесеб кьералъул рагьарал ккола:

ИФАлда гьединго руго жидее хасал ишараби гьечІел цересел рагьарал:

тӀасияб нахъисеб экзолабиалаб рагьараб [ɯᵝ] яги [uᵝ]
тӀасияб нахъисеб гургинлъичӀеб рагьараб [ɯ̽] яги [ʊ̜]
тӀасияб нахъисеб хӀалуцинчӀеб экзолабиалаб рагьараб [ɯ̽ᵝ] яги [ʊᵝ]
тӀад-гьоркьохъеб нахъисеб экзолабиалаб рагьараб [ɤᵝ] яги [oᵝ]
гьоркьохъеб нахъисеб гургинлъичӀеб рагьараб [ɤ̞] яги [ʌ̝]
гьоркьохъеб нахъисеб гургинлъараб рагьараб [o̞] яги [ɔ̝]

Гьанибго гІадин, нахъисеб кьералъул цогидал рагьаразеги бегьула транскрипция гьабизе релятивияб артикуляциялъул жал аскІор ругел рагьаразеги хІалтІизарулел диакритиказул квекудалъун, мисалалъе ⟨u̞⟩, ⟨o̝⟩ яги ⟨ʊ̟⟩ гІадал гӀагар-тӀасиял нахъисезде гІагарал гургинлъарал рагьаразе.

Ралагье гьединго[хисизабизе | код хисизабизе]

МугъчӀваял[хисизабизе | код хисизабизе]

↑ Tsur, Reuven (Фебруар 1992). The Poetic Mode of Speech Perception. Duke University Press. гь. 20. ISBN 978-0-8223-1170-6.
↑ Scott Moisik, Ewa Czaykowska-Higgins, & John H. Esling (2012) "The Epilaryngeal Articulator: A New Conceptual Tool for Understanding Lingual-Laryngeal Contrasts"

[1] Tsur, Reuven (Фебруар 1992). The Poetic Mode of Speech Perception. Duke University Press. гь. 20. ISBN 978-0-8223-1170-6.

[2] Scott Moisik, Ewa Czaykowska-Higgins, & John H. Esling (2012) "The Epilaryngeal Articulator: A New Conceptual Tool for Understanding Lingual-Laryngeal Contrasts"

[1]

[2]